W 8 LAT PRZEZ 8 WIEKÓW HISTORII POLSKIEJ SZTUKI

2 lipca 2020. Osiem lat trwała odnowa wnętrza bazyliki Cystersów w krakowskiej Mogile. Konserwatorzy zajęli się wybitnymi dziełami architektury gotyckiej, arcydziełami polskiego malarstwa renesansowego, barokowymi polichromiami i secesyjną dekoracją Jana Bukowskiego. Prace dofinansował Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa.

Kościół klasztorny Cystersów powstał w swym zasadniczym zrębie w XIII wieku. Kolejne stulecia odciskały na nim swój ślad, łagodząc pierwotną surowość gotyckich wnętrz. W pierwszej połowie XVI wieku Stanisław Samostrzelnik i jego uczniowie ozdobili ściany świątyni renesansowymi malowidłami. W XVII wieku kaplica Świętego Krzyża, ważny do dziś cel pielgrzymek, zyskała barokową polichromię. Pamiątką XVIII wieku jest kolebkowe sklepienie nawy głównej i fasada kościoła. W latach 1918–1919 nawę główną pokryła dekoracja malarska zaprojektowana przez Jana Bukowskiego, wybitnego (choć dziś już nieco zapomnianego) malarza i grafika doby secesji.

Wszystkie te dzieła były poddawane od 2012 roku konserwacji. W trakcie prac w niektórych miejscach odkryto i wyeksponowano warstwy wcześniejszych dekoracji, w tym relikty ornamentu gotyckiego w glifie okiennym nad chórem, renesansowy motyw wici roślinnej nad sklepieniami arkad w południowej części nawy głównej oraz sgraffito na balustradzie chóru. Odnowa objęła także renesansowe i barokowe nagrobki opatów mogilskich: Marcina Białobrzeskiego (zm. 1586) i Pawła Piaseckiego (zm. 1649), autora „Kroniki szczególnych dziejów Europy”, podstawowego źródła do historii panowania króla Zygmunta III Wazy, którego był sekretarzem.

Pracom konserwatorskim towarzyszyła modernizacja instalacji elektrycznej. Jej zwieńczeniem była wymiana stojącej w gotyckiej zakrystii tablicy rozdzielczej z 1975 roku, opartej jeszcze o bezpieczniki zwane popularnie „korkami”, na nowoczesną rozdzielnię dostosowaną do nowego oświetlenia wnętrza.