TAK WYGLĄDAŁO KRÓLEWSKIE MAUZOLEUM 300 LAT TEMU

To było jedno z najważniejszych przedsięwzięć konserwatorskich w Polsce ostatnich lat. Dziś zakończono kompleksową renowację kaplicy Wazów na Wawelu.

Kaplicę ufundował w 1663 roku król Jan Kazimierz, a jej budowa trwała 13 lat. W jej krypcie pochowano trzech królów z dynastii Wazów: króla Polski i Szwecji Zygmunta III (1587–1632), króla Polski i niedoszłego cara moskiewskiego Władysława IV (1632–1648) oraz jego brata Jana Kazimierza (1648–1668). Renesansowa w swym kształcie budowla, ostentacyjnie nawiązująca do sąsiedniej kaplicy Zygmuntowskiej, kryje w środku barokową dekorację stiukową, malarską i rzeźbiarską tworzoną przez włoskich artystów. Prowadzone w XIX i XX wieku niezbyt szczęśliwe konserwacje znacznie zniekształciły i zubożyły pierwotny wygląd kaplicy. Dość powiedzieć, że konserwatorzy pracujący tu w latach siedemdziesiątych XX wieku, nie mogąc zdobyć dewiz na zakup złota, markowali jego obecność w tłach stiuków kopuły przy pomocy „ciężkiej”, żółto-ugrowej farby.

By określić, do jakiego stopnia oryginalny wygląd kaplicy uległ przekształceniu, zespół historyków sztuki, konserwatorów i chemików w 2008 roku przeprowadził w jej wnętrzu rozległe badania. Na ich podstawie powstał projekt całościowej renowacji kaplicy. Trwała on trzy lata (2009–2011) i objęła m.in. remont elewacji, wymianę pokrycia kopuły oraz usunięcie przekształceń stiuków i przemalowań barokowych malowideł. Na wewnętrzne ściany kopuły wróciły złote tła. Dokonano też ciekawych odkryć – po zdemontowaniu przylegającego do ścian kaplicy ołtarza oczom konserwatorów ukazały się na powierzchni tynku wielkoskalowe rysunki i schematy z czasów budowy kaplicy, służące wykonawcom jako instrukcja montażu elementów wyposażenia wnętrza. – Rzadko się zdarza, żeby konserwatorom udało się w całości przywrócić pierwotny wygląd danego zabytku. Efekt prac w kaplicy Wazów to chlubny wyjątek od tej reguły – podsumowuje prof. Ireneusz Płuska z krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Odnowę kaplicy Wazów wraz z poprzedzającymi ją badaniami sfinansowano z dotacji z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa. Całościowy koszt kilkuletnich prac to 1,7 mln zł. Kaplica Wazów w najbliższym czasie zostanie udostępniona zwiedzającym.