Sylwetki przewodniczących

Borysław Czarakcziew (od 2020 roku)

Architekt, autor lub współautor ponad 200 projektów architektonicznych o różnej skali i tematyce – od remontu zabytkowego zespołu Szarej Kamienicy przy krakowskim Rynku Głównym po projekt Systemu Krakowskiego Szybkiego Tramwaju. W latach 1999–2005 był Prezesem Zarządu spółki Miastoprojekt-Kraków, a od 2005 roku jest współwłaścicielem i Prezesem Zarządu GPP Grupa Projektowa. Od 2003 roku wchodzi w skład Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej w Krakowie. Był współautorem projektu Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Krakowa z 2013 roku.
Członek Stowarzyszenia Architektów Polskich. W 2002 roku wybrany na pierwszego Przewodniczącego Małopolskiej Okręgowej Rady Izby Architektów, od 2014 roku członek Krajowej Rady Izby Architektów, od 2018 roku Wiceprezes Krajowej Rady odpowiedzialny za współpracę międzynarodową. Od 2009 roku reprezentuje stronę polską w pracach zespołów ACE (The Architects’ Council of Europe) zajmujących się akredytacją i certyfikacją programów nauczania oraz uznawania kwalifikacji zawodowych. Od 2020 roku członek zarządu ACE. Reprezentuje Polskę także w pracach ENACA (European Network of Architectural Competent Authorities) pełniącego rolę ciała doradczego Komisji Europejskiej. W latach 2014–2016 roku był także członkiem Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej przy Ministrze Rozwoju.

Franciszek Ziejka (2005 – 2020)

Polonista, historyk kultury. Urodził się w 1940 r. w Radłowie koło Tarnowa. W 1963 r. ukończył polonistykę w UJ. W 1971 r. obronił doktorat poświęcony symbolice „Wesela” St. Wyspiańskiego, w 1982 r. uzyskał habilitację. Wykładał literaturę i kulturę polską na uniwersytetach w Aix-en-Provence (1970-1973), Lizbonie (1979-1980) oraz w Université de la Sorbonne Nouvelle w Paryżu (1984-1988). W 1991 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1998 r. – zwyczajnym. Dziekan Wydziału Filologicznego UJ (1990-1993) i prorektor UJ ds. ogólnych (1993-1999). W 1999 r. i 2002 r. wybrany rektorem UJ. Przeprowadził w 2000 r. obchody 600-lecia odnowienia uczelni i doprowadził do powstania gmachu Auditorium Maximum oraz nowych budynków wydziałów przyrodniczych i nauk ścisłych. W dowód uznania wybrany przewodniczącym Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa oraz Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich. 18 kwietnia 2005 r. prezydent Aleksander Kwaśniewski powołał Go na stanowisko Przewodniczącego SKOZK.
W Jego dorobku znalazło się około 300 publikacji naukowych i popularyzatorskich, w tym książki: W kręgu mitów polskich (1977), Studia polsko-prowansalskie (1977); Moje spotkania z Portugalią (1983), Złota legenda chłopów polskich (1985), Panorama racławicka (1985), Paryż młodopolski (1993), Nasza rodzina w Europie (1995), Poeci, misjonarze, uczeni. Z dziejów kultury i literatury polskiej (1998), Gaudium veritatis (2005), Miasto poetów: studia i szkice (2005), Serce Polski: szkice krakowskie (2010), Jan Paweł II i polski świat akademicki (2014), Tragiczny los artysty: Artur Grottger, Franciszek Wyspiański, Stanisław Wyspiański (2019). Był doktorem honoris causa Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Akademii Pedagogicznej w Krakowie, Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach oraz Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu.
Zmarł w Krakowie 19 lipca 2020 r. Spoczął na krakowskim cmentarzu na Salwatorze.

Tadeusz Chrzanowski (1991 – 2005)

Historyk sztuki, poeta, eseista, fotograf. Urodził się w 1926 w Krakowie. Młode lata spędził w majątku rodziców w Moroczynie pod Hrubieszowem, okupację zaś w Krakowie. Po wojnie i ukończeniu krakowskiej Akademii Handlowej (poprzedniczki Akademii Ekonomicznej) podjął studia z historii sztuki w UJ. Po ich zakończeniu (1952) włączył się do wielkiej akcji inwentaryzacji polskich zabytków, biorąc udział opracowaniu ponad czterdziestu zeszytów „Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce”. W 1971 r. obronił doktorat poświęcony nowożytnej rzeźbie śląskiej. W 1980 r. uzyskał habilitację. Od lat 70. wykładał w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Uczestniczył w ruchu „Solidarności”, biorąc udział m.in. w organizacji Kongresu Kultury Polskiej w grudniu 1981 r. Tytuł profesorski otrzymał dopiero w wolnej Polsce w 1990 r.
Spod Jego pióra wyszło przeszło 250 prac naukowych. Najważniejsze książki to: Rzeźba z lat 1560-1650 na Śląsku Opolskim (1974), Żywe i martwe granice (1974), Wędrówki po Sarmacji europejskiej (1988) Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów (1993), Sztuka w Polsce od I do III Rzeczypospolitej (1998), a także napisane razem z Marianem Korneckim: Sztuka Śląska Opolskiego (1974), Sztuka ziemi krakowskiej (1983), Złotnictwo toruńskie (1988) i Pomniki polskie w świątyniach Rzymu (1994). W młodości publikował wiersze, później był tłumaczem poezji francuskiej i niemieckiej. Eseje o polskiej kulturze publikował m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Znaku” i paryskiej „Kulturze”. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i polskiego oddziału PEN Clubu.
Od lutego 1990 r. był zastępca przewodniczącego SKOZK. 13 maja 1991 r. prezydent Lech Wałęsa powołał Go na stanowisko Przewodniczącego SKOZK. Piastował je do kwietnia 2005 r. Dzięki jego wiedzy i zaangażowaniu wypracowano odpowiadający nowym realiom ekonomicznym model współpracy z publicznymi, kościelnymi i prywatnymi właścicielami zabytków, a działania konserwatorskie podejmowane przez SKOZK zyskały wysokie uznanie specjalistów.
Zmarł w Krakowie 24 grudnia 2006 r. Spoczął na krakowskim cmentarzu na Salwatorze.

Stanisław Lem (1990 – 1991)

Pisarz, eseista, futurolog. Urodził się w 1921 r. we Lwowie. Pod okupacją sowiecką podjął studia medyczne. Po ich zamknięciu przez Niemców w 1941 r. pracował jako spawacz i mechanik w warsztatach samochodowych. Po wojnie i przeniesieniu się do Krakowa kontynuował studia na Wydziale Lekarskim UJ (1946-1948). Od 1946 r. publikował w prasie wiersze i opowiadania. Pierwszą ukończoną powieść, Szpital Przemienienia, z powodu sprzeciwu cenzury opublikował dopiero w 1955 r. Debiut książkowy w postaci powieści Astronauci (1951) otworzył w Jego twórczości nurt przesyconego refleksją filozoficzną pisarstwa science-fiction, które rychło przyniosło mu światową sławę, status najbardziej znanego nieanglojęzycznego twórcy gatunku oraz najczęściej tłumaczonego na języki obce współczesnego pisarza polskiego. Publikował także eseje o tematyce futurologicznej.
Po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego wyemigrował do Wiednia. Do Krakowa wrócił w 1988 r. W następstwie zachodzących w Polsce zmian został 14 lutego 1990 r. powołany na stanowisko Przewodniczącego SKOZK. Dzięki jego autorytetowi społeczny ruch odnowy zabytków Krakowa okrzepł w wolnej Polsce jako instytucja obywatelska, łącząca ponad podziałami politycznymi działaczy społecznych, ludzi nauki i kultury, historyków sztuki i konserwatorów zabytków. Funkcję Przewodniczącego SKOZK pełnił do maja 1991 r.
Zmarł 4 kwietnia 2006. Został pochowany na cmentarzu na Salwatorze w Krakowie.

Henryk Jabłoński (1978 – 1990)

Polityk i historyk. Urodził się w 1909 r. w Waliszewie koło Łowicza. Od 1931 r. działał w Polskiej Partii Socjalistycznej. W 1934 r. uzyskał stopień doktora nauk historycznych. W 1940 r. jako żołnierz Wojska Polskiego brał udział w walkach o Narwik. Dalsze lata wojny spędził we Francji, działając w ruchu oporu. Po powrocie do Polski wszedł w 1945 r. w skład Krajowej Rady Narodowej. Będąc wiceprzewodniczącym PPS popierał stopniowe podporządkowanie partii ruchowi komunistycznemu. W 1948 r. został członkiem Komitetu Centralnego nowo utworzonej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w którym z krótką przerwą zasiadał do 1990 r. Członek Biura Politycznego PZPR (1971-1981). Wiceprezes PAN (1966-1971) i minister szkolnictwa wyższego (1965-1966) oraz szkolnictwa wyższego i oświaty (1966-1972). W latach 1972-1985 Przewodniczący Rady Państwa, będącej w ustroju PRL kolektywną głową państwa. Pod Jego przewodnictwem Rada 13 grudnia 1981 r. wydała dekret o wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego. W ostatnich latach komunizmu Prezes Rady Naczelnej ZBOWiD. W 1948 r. uzyskał habilitację, a w 1950 r. został profesorem zwyczajnym. Jego publikacje naukowe dotyczyły głównie historii ruchu robotniczego, reprezentując nurt oficjalnej historiografii PRL.
Funkcję Przewodniczącego SKOZK pełnił z dużym osobistym zaangażowaniem od chwili utworzenia Komitetu w 1978 r. do lutego 1990 r. zabiegając skutecznie o ratunek dla krakowskich zabytków u władz partyjnych i zarządów państwowych przedsiębiorstw. Był inicjatorem uchwalenia w 1985 r. ustawy o Narodowym Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, która zapewniła odnowie zabytków Krakowa trwałe podstawy prawne i finansowe.
Zmarł 27 stycznia 2003. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.