ROMAŃSKI PORTAL U NORBERTANEK JUŻ W PEŁNI BEZPIECZNY

16 stycznia 2024. Cztery lata zajęło zabezpieczenie romańskiego portalu w kościele Norbertanek na Zwierzyńcu. W prace zaangażowano konserwatorów, architektów, geologów, archeologów i konstruktorów. W efekcie silnie zawilgocony zabytek został wydobyty spod warstw ziemi, zakonserwowany i odcięty od źródła wilgoci. W trakcie prac odnaleziono 23 pochówki – w większości pozostałości po wczesnośredniowiecznym cmentarzu.

Portal pochodzi z drugiej połowy XIII wieku i – jak już wiadomo dzięki analizie geologicznej – wykonany został z piaskowca karpackiego. W początkach XVII wieku, w trakcie barokowej przebudowy kościoła, gdy przed dawnym wejściem do świątyni dobudowano wieżę, portal do połowy wysokości kolumn został zasypany ziemią. Stan zabytku zaczął pogarszać się kilka lat temu. Ujawniło się bardzo groźne dla piaskowca zawilgocenie i zasolenie. Podjęte w 2019 roku prace w pierwszej kolejności doprowadziły do całkowitego odsłonięcia portalu. W kolejnych latach wykonywano w kruchcie i przylegających do wieży pomieszczeniach izolację przeciwwilgociową. W kruchcie powstała kładka komunikacyjna nad odsłoniętymi po usunięciu ziemi odkryciami archeologicznymi.

Portal znajduje się w części zespołu klasztornego dostępnej dla wiernych i zwiedzających.

Prace przy romańskim portalu na Zwierzyńcu zostały wsparte dofinansowaniami z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa w łącznej kwocie 1,5 mln zł.

Zgromadzenie sióstr norbertanek z krakowskiego Zwierzyńca to jedna z najstarszych w Polsce żeńskich wspólnot zakonnych. Klasztor został założony w drugiej połowie XII wieku i poza krótkimi okresami zawieruch wojennych zachowuje do dziś ciągłość istnienia.

—–
Fot. Paweł Romanowicz, Firma Konserwatorska Piotr Białko Zabytki Malarstwa, Rzeźby, Architektury Sp. z o.o.