MOCNY AKORD NA ZAKOŃCZENIE PRAC W TYNIECKIM KOŚCIELE

17 grudnia 2024. Rekonstrukcja renesansowego prospektu organowego zamknęła trzydziestoletni proces przywracania nowożytnej aranżacji kościoła klasztornego w Tyńcu. Oryginalny instrument ze względu na zły stan zachowania zdemontowano w 1940 roku. Pozostały po nim zachowane na klasztornym strychu elementy oryginalnej snycerki i fotografie z 1929 roku. To właśnie na ich podstawie można było przeprowadzić obecnie precyzyjną rekonstrukcję instrumentu, którą przez trzy lata wspierał SKOZK.

Mnisi z Tyńca dążyli nie tylko do przywrócenia formy organów, ale również pierwotnej mechaniki i właściwości muzycznych instrumentu. Punktem odniesienia przy rekonstrukcji wnętrza stał się dla konserwatorów podobny instrument z okresu renesansu zachowany w kościele w Złotym Potoku pod Częstochową. Pod okiem ekspertów odwołano się do autentycznych technik dawnych mistrzów – blachy ołowiane, z których wykonane są piszczałki organów, wytworzono wylewając płynny ołów na stoły z kamiennymi blatami dokładnie tak, jak robiono to przed wiekami. Muzyka to istotny składnik rozwijanej od VI w. tożsamości benedyktyńskiej, zatem rekonstrukcja renesansowego instrumentu ma też szczególny walor z punktu widzenia ochrony dziedzictwa niematerialnego.

Rekonstrukcję balkonu organowego z wykorzystaniem oryginalnych elementów przeprowadziła pracownia Veritas Arte Marcina Ciby, a instrument jest efektem współpracy polskich i niemieckich specjalistów – firmy SLJ Szymona Januszkiewicza i organmistrza Markusa Stahla. Nad pracami czuwał zespół ekspertów na czele z dr. hab. Krzysztofem Urbaniakiem, wykładowcą Akademii Muzycznej w Krakowie i rzeczoznawcą Ministra Kultury Dziedzictwa Narodowego do spraw zabytkowych organów.

Przywracanie nowożytnej aranżacji wnętrza kościoła tynieckiego rozpoczęło się w połowie lat 90. XX wieku. W 1999 roku do nawy głównej wróciło arcydzieło sztuki snycerskiej – bogato zdobiona ambona w kształcie łodzi. W kolejnych latach prowadzono prace m.in. przy zwieńczeniu ołtarza i rzeźbach z belki tęczowej. W 2018 roku przy wsparciu Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa zakończono odsłanianie polichromii z 1754 roku w kaplicy św. Scholastyki oraz odnowiono ołtarz główny projektu Francesco Placidiego. W latach 2019–2020 wykonano konserwację kaplicy św. Benedykta, a w latach 2022–2023 konserwację stalli w prezbiterium.

Opactwo w Tyńcu w 2017 roku zostało wpisane rozporządzeniem Prezydenta RP na prestiżową listę Pomników Historii.

15 stycznia 2025 roku odnowione organy zostały poświęcone przez kardynała Claudio Gugerottiego, prefekt watykańskiej dykasterii ds. Kościołów Wschodnich.