nr 107, październik 2008 – Wystawa SKOZK na Plantach | RPM

Odrestaurowane Piękno

170 fotografii dokumentujących przeobrażenia pereł krakowskiej architektury i sztuki, jakie dokonywały się dzięki pracom konserwatorskim finansowanym przez Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa w ciągu ostatnich 30 lat, można jeszcze do 15 października br. oglądać na odcinku Plant między kościołem św. Anny a Collegium Novum. Ekspozycja zatytułowana Ocalić Kraków. 30 lat Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa zorganizowana została przez Biuro SKOZK i Kancelarię Prezydenta RP przy współpracy Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMK. Scenariusz wystawy opracował Artur Chojnacki.Ekspozycję otwierają historyczne zdjęcia, przedstawiające między innymi pierwsze posiedzenie SKOZK, które odbyło się 18 grudnia 1978 roku w Sali Senatorskiej Zamku Królewskiego na Wawelu z udziałem Henryka Jabłońskiego, ówczesnego przewodniczącego Rady Państwa i zarazem pierwszego przewodniczącego SKOZK. Jest również tekst wprowadzający Macieja Wilamowskiego i mapa Krakowa, na której zaznaczono odnawiane dzięki SKOZK obiekty. Dalej zobaczyć można najbardziej interesujące efekty prac remontowych prowadzonych na poszczególnych zabytkach. Stare fotografie, prezentujące zniszczone obiekty przed konserwacją, zestawiono ze współczesnymi zdjęciami (autorstwa Michała Grychowskiego) zbytków po remontach. Doskonałym dopełnieniem tych zestawień jest komentarz (także w języku angielskim) z zakresu historii sztuki przygotowany przez prof. Bogusława Krasnowolskiego. Wśród wielu cennych informacji w tekście tym odnaleźć można między innymi uwagę dotyczącą lat 60. i 70. XX wieku, kiedy to w obrębie historycznego centrum miasta wyburzono wiele zrujnowanych oficyn, niszcząc sięgający początkami XIII wieku układ przestrzenny. Stan wielu krakowskich zabytków był w tamtych latach katastrofalny, a proces ich niszczenia postępował szybciej niż rewaloryzacja. Ta dramatyczna sytuacja zaczęła poprawiać się dopiero od 1985 roku, gdy Sejm PRL przyjął ustawę powołujacą Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, co zapewniło konkretne fundusze na konieczne remonty. Kwoty na ratowanie cennych krakowskich obiektów wzrosły w latach 90. ubiegłego wieku. A w okresie prezydentury Lecha Kaczyńskiego pomoc państwa dla SKOZK, w porównaniu z okresem wcześniejszym, zwiększyła się aż o połowę. Jeszcze wiele jest do zrobienia, ale dzięki dotychczas pozyskanym środkom, a także dzięki determinacji działających w SKOZK osób (obecnie Komitet, którym kieruje prof. Franciszek Ziejka, liczy blisko 100 członków) podziwiać dziś można odrestaurowane piękno, między innymi Zamku Królewskiego na Wawelu, katedry wawelskiej, bazyliki Mariackiej, świątyń znajdujących się w obrębie Starego Miasta i Kazimierza (m.in. kościołów: św. Andrzeja, św. Krzyża, św. Katarzyny, św. Anny, św.św. Piotra i Pawła, oo. Dominikanów, oo. Franciszkanów, oo. Bernardynów, etc.), klasztorów, synagog, zespołu pałaców i rezydencji przy ul. Kanoniczej oraz obiektów uniwersyteckich, takich jak na przykład Collegium Maius, Collegium Novum czy Collegium Iuridicum. W przypadku Collegium Maius prace konserwatorskie finansowane przez SKOZK objęły – jak informuje tekst prof. Bogusława Krasnowolskiego – elewacje zewnętrzne i dziedzińcowe, gdzie na początku lat 90. zainicjowano czyszczenie i konserwację wątków ceglanych, oraz wnętrza wraz z wystrojem. Natomiast jeśli chodzi o Collegium Novum, to również w latach 90. dzięki wsparciu Komitetu gmach ten poddano zachowawczym zbiegom konserwatorskim obejmującym ceglane neogotyckie elewacje z kamiennym detalem oraz wnętrza, w tym reprezentacyjną aulę. Wystawę kończą tablice prezentujące prace konserwatorskie realizowane w kościołach i klasztorach: oo. Benedyktynów w Tyńcu, oo. Cystersów w Mogile oraz oo. Kamedułów na Bielanach.

Autor: RPM
Data publikacji: nr 107, październik 2008
Miejsce publikacji: 6