17.07.2013 r. – Podgórze | Marta Razowska

Muzeum dzielnicy na 100-lecie przyłączenia Podgórza

100-lecie przyłączenia Wolnego Królewskiego Miasta Podgórze do Krakowa w 2015 r. podgórzanie uczczą otwarciem przy ul. Limanowskiego 13 nowoczesnego muzeum swojej dzielnicy.
Dom Historii Podgórza to najstarsze muzeum dzielnicy w Krakowie, powołane do życia w 2002 r. jako placówka Domu Kultury Podgórze. – Poprzez Dom Historii Podgórza od lat próbujemy budować społeczność wokół naszej działalności. Chcemy wieloletnim mieszkańcom przypominać o historii dzielnicy, a w nowych obywatelach budować tożsamość. Na tym właśnie wraz ze Stowarzyszeniem Podgórze.pl się skupiamy – mówi Melania Tutak, opiekunka Domu Historii Podgórza, która od ponad 10 lat jest jego jedynym pracownikiem.
Działaliśmy na zasadzie partyzantki
Przez prawie 11 lat DHP gromadził listy, fotografie, dokumenty, a nawet meble dawnych burmistrzów i sławnych rodów Podgórza. Duży wkład mają w tym mieszkańcy, którzy udostępniają swoje rodzinne pamiątkami. – Zawsze działaliśmy na zasadzie partyzantki, tutaj ktoś pomógł, to znowu ktoś coś przyniósł, ktoś coś pożyczył – wspomina pani Melania. – Niektóre eksponaty trafiały do nas przez zupełny przypadek, jak na przykład XIX-wieczne drzwi, które znalazłam, spacerując po Zabłociu. Ktoś chciał je tak po prostu wyrzucić i wstawić na ich miejsce drzwi z marketu. Zostawiłam karteczkę z krótką informacją i numerem kontaktowym. Następnego dnia drzwi były już u nas.
Brak zaplecza niejednokrotnie powodował, że cenne eksponaty nie były dołączane do ekspozycji i odsyłano je do dużych muzeów. – Za skromne dotacje z magistratu starałam się kupować podstawowe środki do konserwacji, ale to wszystko za mało – mówi Tutak. – Nowi mieszkańcy przychodzą tu, żeby się dowiedzieć czegoś o miejscu, w którym zaczęli mieszkać. Zaglądają do nas też turyści i przeważnie zostają na dłuższą chwilę, choć ekspozycja mieści się w dwóch skromnych pomieszczeniach na około 40 metrach kwadratowych. Bardzo zależy mi na tym, żeby pamiętali nie tylko o Holokauście, ale także o tym, że kiedyś to było odrębne miasto, bo naszym celem jest opowiadanie całej historii miasta na prawym brzegu Wisły, włącznie z Prokocimiem, Bieżanowem i Wolą Duchacką.
Etap przejściowy do placówki muzealnej
DHP oprócz działalności muzealnej podejmował również udane inicjatywy społeczne. Już od kilku lat placówka przy Limanowskiego współpracuje z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, organizując dla trudnej młodzież warsztaty plastyczne i teatralne. – Moim marzeniem jest, żeby ten dom był miejscem, do którego przychodzi się wielokrotnie, z wnukiem, z córką, synem, po prostu spędza tutaj wolny czas indywidualnie i z rodziną – mówi pani Melania.
– Dom Historii Podgórza od początku miał być etapem przejściowym do stworzenia placówki muzealnej – tłumaczy Paweł Kubisztal, prezes Stowarzyszenia Podgorze.pl. – Ten typ działalność ma olbrzymi potencjał, ale brakuje pieniędzy i możliwości rozwoju.
Od lat radni i wszystkie podgórskie środowiska zabiegały o nową, większą siedzibę dla muzeum. Brano pod uwagę lokalizacje takie, jak Dawny Skład Solny przy ul. Na Zjeździe czy stara podgórska elektrownia przy Nadwiślańskiej, która niebawem stanie się nową siedzibą Cricoteki i Muzeum Tadeusza Kantora. W 2008 r. radny Łukasz Słoniowski złożył projekt uchwały zobowiązującej prezydenta Krakowa do utworzenia Muzeum Podgórza w opuszczonym Zajeździe pod św. Benedyktem przy ul. Wielickiej 2. Rada ją jednak odrzuciła, a siedzibą placówki pozostanie budynek przy Limanowskiego 13.
Decyzja wymagała dojrzałości i rozwagi
Pięć lat temu dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Miasta Krakowa Stanisław Dziedzic zapowiadał, że na samodzielną instytucję nie ma szans. Znaleziono jednak inne rozwiązanie i niedawno DHP otrzymał deklarację włączenia do Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Dlaczego tak długo to trwało? – Taka decyzja wymagała dojrzałości i rozwagi – twierdzi Michał Niezabitowski, dyrektor Muzeum Historycznego. – Od dawna przyglądam się działalności podgórskiej placówki, widzę rosnące poczucie tożsamość mieszkańców i więź z miejscem. Muzeum dzisiaj to już nie tylko wystawa, to także budowanie relacji społecznych. Dlatego cieszę się, że taka decyzja zapadła.
Spowoduje ona wpisanie DHP w profesjonalną narrację o dziejach miasta, którą prowadzi Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. I oczywisty rozwój tego miejsca. Powiększona placówka ma docelowo obejmować cały parter budynku. Niebawem rozpocznie się też remont elewacji, który sfinansuje Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa.
Rozbudowa instytucji jednak potrwa. – Jesteśmy na początku długotrwałego procesu, który dobrze byłoby ukończyć w setną rocznicę przyłączenia Wolnego Królewskiego Miasta Podgórze do Krakowa, którą będziemy odchodzić w 2015 roku – mówi dyrektor Niezabitowski

Autor: Marta Razowska
Data publikacji: 17.07.2013 r.
Miejsce publikacji: 2