16.03.2005 – Opactwo oo. Cystersów w Mogile | (WT)

Ratowanie polichromii. W przyszłym roku minie 500 lat od rozpoczęcia działalności malarskiej przez Stanisława Samostrzelnika

W tym roku w zespole klasztornym cystersów w Mogile rozpoczną się prace zabezpieczające XVI-wieczną polichromię Stanisława Samostrzelnika na krużgankach klasztornych. Konserwowana przed laty polichromia z motywami roślinnymi jest obecnie w złym stanie: w wielu miejscach fragmenty odpadają od podłoża. Część tych uszkodzeń jest efektem awarii i zalania sklepienia wodą. Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa przeznaczył w tym roku na prace w klasztorze 300 tys. zł. Interwencji wymaga także polichromia przedstawiająca scenę Ukrzyżowania z 1530 roku. Szczególnie w dolnej części jest ona źle zachowana, konieczne jest jej odświeżenie. Niedawno wykonano także odkrywki w części krużganków, gdzie wiadomo, że znajduje się polichromia Samostrzelnika, jednak przed laty nie została ona odsłonięta. Badania pozwalają na stwierdzenie, że najwięcej śladów malowideł znajduje się w skrzydle północnym. Konieczne będzie podjęcie decyzji, czy nie należałoby odsłonić całej polichromii i przeprowadzić jej gruntownej konserwacji. Stanisław Samostrzelnik (ok. 1480 – 1541) pochodził z mieszczańskiej krakowskiej rodziny, wstąpił do klasztoru w Mogile. Ok. 1506 roku rozpoczął działalność jako malarz; wiadomo, że iluminował rękopisy, malował obrazy sztalugowe, jak i ścienne. W przyszłym roku planowane są uroczystości 500-lecia rozpoczęcia działalności malarskiej przez artystę. Mogilscy cystersi chcieliby, aby przy tej okazji przywrócić świetność polichromiom w ich klasztorze. Komisję konserwatorską, która odwiedziła klasztor, zaniepokoił też stan jednego z filarów na krużgankach, który jest bardzo popękany. Uznano, że przydałaby się ekspertyza, czy konstrukcja nie jest zagrożona.W ubiegłym roku w klasztorze rozpoczęto prace przy odnawianiu wirydarza, czyli wewnętrznego dziedzińca okolonego krużgankami. Odnowiono ceglane ściany, kamieniarkę okienną, wymieniono także zniszczone okna. W tym roku planuje się jeszcze zamontowanie witraży w oknach oraz uporządkowanie nawierzchni wirydarza – chodnikowe płyty zastąpione zostaną przez piaskowcowe. W przyszłości cystersi chcieliby się też starać o fundusze na odnowienie dziedzińca przed kościołem, który jest w złym stanie. W kolejnych latach powinny znaleźć się też pieniądze na odnowienie polichromii Samostrzelnika w prezbiterium kościoła. Klasztor w Mogile jest jednym z obiektów europejskiego szlaku cysterskiego, którego powstanie zainicjowała Rada Europy. Mogilskie opactwo założone zostało w 1222 roku i jest zapewne najstarszym nieprzerwanie działającym klasztorem męskim w Polsce.

Autor: (WT)
Data publikacji: 16.03.2005
Miejsce publikacji: 4