26.11.2004 – Kosciół św. Krzyża | KATARZYNA OLEJARCZYK

SKOZK w kościele św. Krzyża. Szacowna elewacja

Tegorocznym efektom prac konserwatorskich w gotyckim kościele św. Krzyża przyglądała się komisja SKOZK. Remont będzie kontynuowany wiosną przyszłego roku, a zakończy się za dwa lata. Krakowianie i turyści przyglądają się odświeżonej elewacji gotyckiej świątyni. Mimo chłodu robotnicy ładują do auta zdemontowane rusztowania. Wrócą wiosną. Naszym głównym założeniem było odrestaurowanie elewacji kościoła w ten sposób, by po oczyszczeniu nie sprawiała wrażenia, że to całkiem nowy obiekt – opowiada Piotr Białko, konserwator. „Liftingowi” poddano wszystkie ściany zewnętrzne z wyjątkiem fragmentu północnej oraz wschodniej, odrestaurowano także witraże i pozostałe okna, wyposażając je w dodatkowe szyby. Prace przy odnowie elewacji zabytkowych budowli zawsze są specyficzne. Należy przede wszystkim doczyścić stare cegły i elementy kamienne oraz pozbawić je zanieczyszczeń, które uniemożliwiają murom oddychanie i powodują destrukcję zewnętrznych warstw budowli – opowiada Białko. Konserwatorzy dyskutowali o tym, czy w kamiennych elementach zachować wykonane przed stu laty spoiny. W restaurowanej dotychczas elewacji zostawiono je bez zmian, gdyż okazało się, że nie niszczą kamieni. – A są świadectwem pracy naszych poprzedników – mówi Białko. Ważne też, że udało się uratować zniszczone skarpy wieży. Wykonano również zabezpieczenia hydrofobowe – murom nie grozi już zawilgocenie. W przyszłym roku specjaliści przystąpią do wykonania bruków i odwodnień wokół budowli. Na rozpoczęty w 2003 roku remont kościoła św. Krzyża przeznaczono milion złotych. Prace zostaną zakończone w 2006 roku.Późnoromański, drewniany kościół ufundował około 1200 r. biskup Pełka. Pół wieku później, w 1244 r., biskup Prandota osadził przy nim zakonników Świętego Ducha. Obecny murowany, gotycki, jednonawowy z wieżą wzniesiono w XIV i pierwszej połowie XV w. Otoczony był cmentarzem i łączył się z wyburzonymi w końcu XIX w. budynkami klasztornymi i szpitalnymi oraz kościołem św. Ducha. Odbudowany po pożarze w 1528 r. kościół ozdobiono renesansową polichromią, która zachowała się w dużej części do dziś. Gruntowną restaurację budowli przeprowadzili w latach 1896-1898 architekci Tadeusz Stryjeński i Zygmunt Mendel.

Autor: KATARZYNA OLEJARCZYK
Data publikacji: 26.11.2004
Miejsce publikacji: 2