14.11.2013 r. – Kamienica ul. Basztowa 24 | Małgorzata Mrowiec

Kosynierzy pokazali się podczas remontu

ZABYTKI. W mieszkaniu na parterze przy ul. Basztowej 24 po zmyciu zwykłej farby ze ścian pokazały się… górskie widoki i panorama bitwy pod Racławicami. Olejne malowidła pochodzą z przełomu XIX i XX wieku.
– To nietypowe i szalenie atrakcyjne znalezisko. Nie spotkałem się z czymś podobnym w Krakowie –komentuje historyk sztuki dr Zbigniew Beiersdorf.
Kamienica od 1998 r. ma nowych właścicieli, którzy prowadzą tam hotel. Do niedawna nie obejmował on mieszkania na parterze, mającego swojego lokatora. Dwa lata temu, po jego śmierci, postanowiono poszczególne pokoje zamienić w salę konferencyjną i recepcję. Ruszył remont.
– Zaczęliśmy zmywać ściany pokryte farbą klejową i ku naszemu ogromnemu zdziwieniu zobaczyliśmy wysokiej klasy malowidła – opowiada Stanisław Komusiński, właściciel budynku. Swego czasu miał informacje o malowidłach w mieszkaniu, ale sądził, że to wzory geometryczne, takie jak na klatce schodowej.
Tymczasem w jednym z pokoi jest to pejzaż tatrzański: Morskie Oko i jego otoczenie, z XIX w., gdy po jeziorze pływała tratwa, a ponadto obrazy przedstawiające szałas i górski potok. Inne pomieszczenie zdobi widoczek z Doliny Prądnika. Największy pokój ma zaś pod sufitem wymalowaną bitwę pod Racławicami, oczywiście z Kościuszką na koniu i kosynierami.
Kamienica została zasiedlona w 1890 r., a to mieszkanie od początku zajmował Władysław Prokesch, krytyk teatralny z przełomu wieków. – W1893 r. Jan Styka i Wojciech Kossak przyjechali do Krakowa, by robić studia krajobrazu do przyszłej Panoramy Racławickiej. To może być jeden ze szkiców – mówi Stanisław Komusiński.
Dr Zbigniew Beiersdorf uważa natomiast, że pierwsza była oryginalna Panorama Racławicka, a malowidło z Basztowej jest nią inspirowane. – Odkryte malowidła to repliki znanych obrazów, pejzaże naśladują np. te Walerego Eliasza Radzikowskiego. Może wykonał je ktoś z artystów zaprzyjaźnionych z gospodarzem. Z pewnością trzeba je przebadać- podkreśla.

Autor: Małgorzata Mrowiec
Data publikacji: 14.11.2013 r.
Miejsce publikacji: 4