01.07.2011 r. – Kamienica przy pl. Inwalidów 6 | Dawid Hajok

Budynek lwowskich ubezpieczeń do remontu

Międzywojennej kamienicy przy placu Inwalidów 6 nigdy dotąd nie remontowano. W końcu jednak ten wyjątkowy budynek w stylu art deco odzyska dawny blask. Rozpoczął się jego remont.

W okresie międzywojennym działki wokół placu Inwalidów wzięli sobie za cel znakomici krakowscy architekci. Tu mogli rozwinąć skrzydła, projektując od zera przestronne kamienice o nowatorskiej ornamentyce i nowoczesnej formie. Jedną z nich jest okazały dom czynszowy Lwowskiego Zakładu Towarzystwa Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych przy placu Inwalidów 6 i ulicy Pomorskiej 1. Wzniesiony został w latach 1927-1928 według projektu Wacława Nowakowskiego (autora m.in. krakowskiego osiedla Cichy Kącik).

Narożny budynek domu Lwowskiego Towarzystwa Ubezpieczeń utrzymano w stylizacji art déco, bliskiej modernizmowi. Jego elewacje ozdobiono ceglanymi elementami o zgeometryzowanej formie, stosowanej w owym czasie przez przedstawicieli tzw. szkoły krakowskiej. – Do połowy lat 20. XX w. klinkier stosowano w Krakowie wyłącznie do licowania budynków. W przypadku tej kamienicy użyto go jednak do wykonania przestrzennej dekoracji. To nowatorskie wówczas rozwiązanie mimo upływu czasu nie straciło nic na swej atrakcyjności – ocenia Krzysztof Jakubowski, publicysta i znawca architektury Krakowa. Najbardziej charakterystyczne elementy kamienicy to wcięte naroża z niewielkimi balkonikami, trójkątnymi balkonikami i rąbowy wzór w części poddasza.
Budynek nigdy wcześniej nie był remontowany. W końcu jednak jego wyjątkowa architektura w stylu art déco odzyskać ma dawny blask. Na elewacjach rozpoczynają się właśnie prace konserwatorskie, których projektantem jest firma architektoniczna Andrzeja Chodorowskiego Expa-Land z Krakowa. – Nie jest to łatwy projekt i nie było wielu chętnych, aby się go podjąć. Podczas prac będziemy się starali przede wszystkim uniknąć jakichkolwiek chemicznych ingerencji w elewację budynku, które mogłyby zaszkodzić jego architekturze. W celu renowacji szlachetnej wyprawy tynkarskiej, ceglanego oraz lastrykowego detalu architektonicznego podjęliśmy współpracę ze specjalistami od obróbki kamienia z krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Oni pomogą nam w uzupełnieniu ubytków i odczyszczeniu ścian – zapewnia Andrzej Chodorowski.

Kamienica chroniona jest wpisem do rejestru zabytków, dlatego wszelkie prace musiały wcześniej uzyskać akceptację wojewódzkiego konserwatora zabytków. – Oryginalne dekoracje zostaną bezwzględnie zachowane. Trzeba będzie również przywrócić oryginalne podziały stolarki okiennej otworów w części poddasza, które zmieniono, i nie wygląda to dziś dobrze – podkreśla Jan Janczykowski, wojewódzki konserwator zabytków.

Zaplanowane prace przewidują także m.in. konserwację ceglanej okładziny cokołów, gzymsu koronującego i obramień drzwiowych, dolomitowych elementów progów, a także elementów mosiężnych i miedzianych, remont kominów oraz prace zabezpieczające poszycie dachowe. 400 tys. zł na remont konserwatorski połowy elewacji z balkonami, elementami metalowymi oraz artystyczną sztukaterią rozet dał SKOZK. Wraz z kamienicą przy placu Inwalidów 6 remontu doczeka się także budynek przy ulicy Sienkiewicza 2 i 2a.

Autor: Dawid Hajok
Data publikacji: 01.07.2011 r.
Miejsce publikacji: 2