17.04.2013 r. – Dom J. Piłsudskiego na Oleandrach | Dorota Stec-Fuz

Trwa bój o Oleandry. Wciąż nie wiadomo, kto będzie gospodarzem

KONTROWERSJE. 98 znanych przedstawicieli różnych opcji politycznych zaapelowało do prezydenta Krakowa o przekazanie Domu J. Piłsudskiego na Oleandrach na potrzeby Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Sprawa budzi wielkie emocje.
Okazały, wielokondygnacyjny Dom J. Piłsudskiego przy alei 3 Maja 7 (tzw. Oleandry), stoi w miejscu, z którego w 1914  roku wyruszyła Pierwsza Kompania Kadrowa. Od lat znajduje się tam Muzeum Czynu Niepodległościowego, kierowane przez Związek Legionistów Polskich. Jego komendantem jest Krystian Waksmundzki.
W październiku 2012 roku zakończyła się wieloletnia batalia o prawo własności do budynku. NSA orzekł ostatecznie, że jego właścicielem jest gmina Kraków.
Równocześnie okazało się, że Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego (CDCN) – od 15 lat zajmująca się dokumentacją zmagań narodu polskiego o wolność kraju – wkrótce straci „dach nad głową": zajmowany dotychczas przez nią budynek przy ul. Syrokomli 21, w którym znajduje się m.in. ponad… kilometr zbiorów, gmina Kraków wystawia na sprzedaż.
Kiedy zatem orzeczenie NSA uprawomocniło się, pojawiła się koncepcją by prezydent miasta przekazał fundacji tzw. Oleandry. -Nie myślimy tylko o naszej organizacji. Chcemy, aby gmach stał się siedzibą także dla innych organizacji niepodległościowych i kombatanckich –mówi prof. Tomasz Gąsowski, prezes fundacji.
Centralnym punktem placówki miałoby być archiwum z bogatym księgozbiorem oraz czytelnia przeznaczona dla studentów i młodzieży szkolnej, zawierająca zbiór wydawnictw z ostatnich stu lat w wersji tradycyjnej i cyfrowej.
Równocześnie historycy już dzisiaj zastanawiają się nad kształtem obchodów 100-lecia wymarszu Kadrówki, która przypada na 6 sierpnia 2014 roku. – Czy te wielkie uroczystości będą odbywać się na schodach Domu im. J Piłsudskiego, przy zamkniętych drzwiach? – pyta retorycznie prof. Tomasz Gąsowski.
Starania fundacji wsparły znamienite osobistości. Podczas poniedziałkowego spotkania w tej sprawie prezydent Jacek Majchrowski otrzymał podpisane przez nich pismo, w którym czytamy m.in: „W pełni popieramy kształt Ośrodka zaproponowany przez Fundację CDCN(..). Uważamy też, że powinny się tam znaleźć związki kombatanckie, organizacje patriotyczne, oraz inne o takim charakterze działające w Krakowie – także organizacje o rodowodzie solidarnościowym. (…) Jesteśmy gotowi włączyć się w każde poważne przedsięwzięcie, które przywróci „Oleandrom" dawne znaczenie i doda miastu nowego blasku jako „stolicy polskiej pamięci".
Pod listem podpisali się m.in. prof. prof. Andrzej Nowak, Piotr Franaszek, Andrzej Zoll, Jacek Purchla, parlamentarzyści Kazimierz Ujazdowski, Bogdan Klich, Józef Lassota, Wojciech Grzeszek, Jan Maria Rokita, Edward E. Nowak – łącznie 98 przedstawicieli różnych opcji politycznych.
Okazuje się jednak, że finału batalii o gmach nadal nie widać, bo bez kolejnego sądowego orzeczenia gmina nie może nakazać Związkowi Legionistów Polskich oddania obiektu. Pierwsza rozprawa odbyła się w miniony czwartek: komendant ZLP złożył odpowiedź na pozew. Kolejna odsłona w tej zdającej się nie mieć końca sprawie jest zaplanowana 4 lipca, na kiedy wyznaczono termin następnego posiedzenia.                     ,
Krystian Waksmundzki, komendant ZLP, nie zamierza składać broni. W rozmowie z „Dziennikiem Polskim" przedstawia obszerne dokumenty, które mają dowodzić, że nie ma podstaw do wydania budynku gminie. -95 procent obiektu zajmują eksponaty muzealne, które każdego roku ogląda od 1300 do 1500 zwiedzających – podkreśla.
Monika Chylaszek, rzeczniczka prezydenta Krakowa, przekonuje, że obawy komendanta ZLP przed wyrzuceniem go z budynku są nieuzasadnione. -Jacek Majchrowski chciałby, aby budynek pomieścił wszystkich, także ZLP – komentuje. Dodaje, że obiekt wymaga gruntownej renowacji i prezydent już wystąpił do prof. Franciszka Ziejki, przewodniczącego Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa o przyznanie dotacji na ten cel.

Autor: Dorota Stec-Fuz
Data publikacji: 17.04.2013 r.
Miejsce publikacji: 4