13.10.2005 – Collegium Maius UJ | (RG)

Collegium Maius to najstarszy w Polsce budynek uniwersytecki. Pamięta czasy Kopernika

Collegium Maius to najstarszy zachowany budynek uniwersytecki w Polsce. Uczelnia funkcjonuje w jego wnętrzach już od roku 1400, kiedy król Władysław Jagiełło przekazał Akademii Krakowskiej kamienicę narożną Pęcherzów z Rzeszotar. Jej ślady zachowały się w fundamentach w postaci typowego dla XIV wieku tzw. „dzikiego muru” z kamienia wapiennego. Kamienica nie była duża i nie mogła zapewnić prawidłowego funkcjonowania szybko rozwijającej się Akademii. W ciągu całego XV wieku Collegium rozrastało się poprzez zakup sąsiednich domów i dobudowę kilku dalszych. Po pożarach wiatach 1462 i 1492 połączono je w harmonijną całość, tworząc równocześnie arkadowy dziedziniec, otoczony krużgankami, których rytm przerywają schody zwane „profesorskimi”, prowadzące na ganek pierwszego piętra. Na parterze znajdowały się lektoria, czyli sale wykładowe. Biblioteka, Izba Wspólna profesorów, skarbiec oraz Aula mieściły się na I piętrze. Mieszkania profesorów (rezydencje) znajdowały się na parterze i na dwóch piętrach. Aż do połowy XIX w. wygląd i układ wewnętrzny Collegium Maius nie uległ większym zmianom, dopiero przebudowa w latach 1840-1870 w stylu neogotyckim i przeznaczenie budynku na siedzibę Biblioteki Jagiellońskiej, całkowicie zmieniły jego wygląd i charakter. W1940 r. bibliotekę przeniesiono, co umożliwiło przeprowadzenie w latach 1949-1964, z inicjatywy prof. Karola Estreichera, kompleksowej odnowy budynku. Collegium Maius odzyskało swój oryginalny wygląd sprzed 1840 roku. Znalazło w nim siedzibę Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, w którym są dawne zbiory uniwersyteckie (dzieła sztuki i pamiątki) oraz bogata kolekcja instrumentów naukowych. Wnętrza Collegium pełnią również funkcje reprezentacyjne. Od wielu lat prace konserwatorskie prowadzone w Collegium Maius finansuje m.in. Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa.

Autor: (RG)
Data publikacji: 13.10.2005
Miejsce publikacji: 1