GDZIE TRAFIĄ NAJCENNIEJSZE ARTEFAKTY Z PODZIEMI KOŚCIOŁA ŚW. ŚW. PIOTRA I PAWŁA?

Najstarsze z zabytków wydobytych w toku prac archeologicznych w podziemiach kościoła św. św. Piotra i Pawła pochodzą z IX wieku. Natrafiono na nie w trakcie przygotowywania krypt dla Panteonu Narodowego.

Przeprowadzenie badań archeologicznych było jednym z warunków wydania przez wojewódzkiego konserwatora zabytków zgody na utworzenie Panteonu. Archeolodzy z Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem prof. Jacka Poleskiego rozpoczęli pracę w październiku 2010 roku, skupiając się na podziemiach wschodniej części świątyni (prezbiterium), a następnie zajęli się obszarem pomiędzy kościołem a linią dawnych murów miejskich. Do końca 2011 roku badacze wydobyli z podziemi kościoła kilkanaście tysięcy różnych zabytków. W większości przypadków były to fragmenty cegieł i glinianych naczyń, które pozwoliły na dokładne datowanie poszczególnych warstw osadniczych tej części Krakowa. Okazało się, że najstarsze z nich pochodzą sprzed roku dziewięćsetnego, co pozwoliło potwierdzić sformułowaną w nauce przed półwieczem tezę, że początki osadnictwa na dawnym Okole sięgają IX wieku.

Do najciekawszych zabytków odnalezionych pod kościołem św. św. Piotra i Pawła archeolodzy zaliczają m.in. gotyckie pucharki z motywem czterolistnej koniczyny, fragment romańsko-gotyckiej płytki posadzkowej przedstawiający najprawdopodobniej scenę polowania, drumlę – żelazny instrument szarpany, kostkę do gry i gliniany dzbanuszek do parzenia ziół z XV–XVI wieku. Na razie wszystkie te znaleziska przechowywane są w magazynach Instytutu Archeologii UJ, jednak po otworzeniu Panteonu Narodowego najważniejsze z nich będą udostępnione dla zwiedzających w ramach specjalnej ekspozycji w przyległym do kościoła św. św. Piotra i Pawła wirydarzu.

Kościół św. Piotra i Pawła to pierwsza budowla barokowa w Krakowie i zarazem kanoniczne dzieło polskiego baroku. Jego budowa z fundacji Zygmunta III Wazy rozpoczęła się w 1597 roku, konsekracja nastąpiła w 1635 roku. Koncepcja Panteonu Narodowego w prostej linii nawiązuje do idei Krypty Zasłużonych na Skałce, w której spoczywają m.in. Jan Długosz, Józef Ignacy Kraszewski, Stanisław Wyspiański, Karol Szymanowski i Czesław Miłosz. W zamierzeniu inicjatorów zaadaptowane i poddane remontowi konserwatorskiemu krypty kościoła św. św. Piotra i Pawła będą miejscem pochówku twórców narodowej nauki, kultury i sztuki. Pierwsza część przyszłego Panteonu zostanie otwarta 27 września 2012 roku. W 2011 roku Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa wsparł poprzedzające konserwację i adaptację krypt badania archeologiczne w podziemiach kościoła św. św. Piotra i Pawła dotacją w wysokości 548 tys. zł.

Fotografie znalezisk zamieszczamy dzięki uprzejmości badaczy z Instytutu Archeologii UJ.