Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej

ul. Westerplatte 19

Budynek Strażnicy Pożarowej wzniesiono przy ówczesnej ul. Kolejowej (dziś ul. Westerplatte) w latach 1877–1879. Inicjatorem budowy był prezydent Krakowa Mikołaja Zyblikiewicza, który traktował tę inwestycję jako część większego przedsięwzięcia realizowanego w tej części miasta: nadania ulicom okalającym Planty reprezentacyjnego charakteru. Projekt budowli opracował Maciej Moraczewski, architekt miejski, twórca m.in. gmachu głównego dzisiejszej Akademii Sztuk Pięknych. Neogotycka forma nawiązuje do średniowiecznej architektury obronnej. Budynek frontowy mieścił kwatery naczelnika i oficerów straży pożarnej oraz ich rodzin. W głębi działki wzniesiono koszary dla strażaków oraz stajnie i powozownie, pełniące dziś funkcję garaży. Inwestycja – w związku z żywą pamięcią o wielkim pożarze Krakowa w 1850 roku – miała dla miasta charakter priorytetowy, czego świadectwem była wizyta cesarza Franciszka Józefa, który 3 września 1880 roku zwiedził budynek i wpisał się do księgi pamiątkowej. Siedziba straży pożarnej zachowała się do dziś bez większych przekształceń, nie licząc wyburzenia jednej z dwóch bram wjazdowych dokonanego po II wojnie światowej w związku z koniecznością zapewnienia przejazdu nowoczesnych wozom gaśniczym. Budynek dawnej Strażnicy Pożarniczej jest jednym z 16 obiektów na Krakowskim Szlaku Techniki. Utrzymanie siedziby Państwowej Straży Pożarnej w bezpośrednim sąsiedztwie Starego Miasta ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa przeciwpożarowego najcenniejszych krakowskich zabytków na czele z Wawelem i zabudową Starego Miasta.

SKOZK współfinansuje prace w budynku straży pożarnej od 1996 roku. Dzięki pomocy Komitetu wymieniono pokrycie dachowe, zakonserwowano wieżę zegarową, wykonano konserwację elewacji frontowej oraz elewacji bocznych wraz ze stolarką, przeprowadzono prace zabezpieczające i konstrukcyjne zarówno w budynku głównym jak i oficynach (wzmocnienie posadowienia fundamentów), wykonano remont konserwatorski południowej bramy wjazdowej, wymianę rynien i rur spustowych budynku głównego. W latach 2014 i 2015 dofinansowano remont konserwatorski elewacji i dachu dawnej XIX-wiecznej wozowni straży.

Łącznie w latach 1996–2011 i 2013-2015 SKOZK dofinansował prace w obiekcie sumą 3.120.423 zł.