12.05.2010 r. – Ogród Profesorski | PAP

W Krakowie otwarto Ogród Profesorski UJ

Po trwającej dwa lata rewitalizacji, w środę na krakowskim Starym Mieście uroczyście otwarto Ogród Profesorski UJ. Zielony zakątek, oddalony o kilkaset metrów od Rynku Głównego, od połowy XV do końca XVIII w. służył wykładowcom najstarszej polskiej uczelni.
Przez kolejne dwa wieki enklawa zieleni przylegająca do Collegium Maius UJ popadała zwolna w zapomnienie, a wreszcie w ruinę. Teraz ma służyć bez wyjątku wszystkim. Ogród będzie otwarty od maja do października od godz. 8 rano do zmierzchu. W pozostałym czasie można go podziwiać przez ażurową bramę.
W ogrodzie prócz starannie dobranej roślinności, ławek: brukowanych alejek i efektownego oświetlenia zainstalowano też interaktywne modele pięciu przyrządów naukowych. Każdy odwiedzający może wypróbować ich działanie.
"Zrobiliśmy w sercu Krakowa coś naprawdę fajnego" – podsumował podczas otwarcia ogrodu rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. Karol Musioł.
Zgromadzonym na uroczystości zademonstrowano działanie półkul magdeburskich, poświadczających istnienie próżni i ciśnienia atmosferycznego.
Każdy z pięciu przyrządów naukowych, które znalazły się w ogrodzie, nawiązuje do innego etapu rozwoju krakowskiej uczelni. "Poprzez te modele chcemy opowiedzieć historię uniwersytetu" – powiedziała PAP Ewa Wyka. kierownik działu Historii Nauki i Instrumentów Naukowych Muzeum UJ
Dwa najwcześniejsze modele matematyczno-astronomiczne zegar słoneczny i model sfery armilarnej nawiązują do XV i XVI w., czasu złotego wieku Akademii Krakowskiej. Półkule magdeburskie natomiast symbolizują okres oświecenia, kiedy powstawały pierwsze gabinety fizyczne.
"Wiek XIX to okres, kiedy na UJ na stałe zaczęły się pomiary meteorologiczne, w związku z tym pokazujemy model XIX-wiecznej klatki meteorologicznej. XX wiek to oryginalne urządzenie z pierwszego cyklotronu budowanego przez pracowników UJ, a poza tym licznik scyntylacyjny do pomiaru promieniowania kosmicznego" – dodała Wyka.
Ogród Profesorski znajduje się pomiędzy dzisiejszymi budynkami Collegiów: Maius. Minus, Witkowskiego oraz Plantami. Od połowy XV w. służy) on wykładowcom Akademii Krakowskiej. Na terenie dwa razy większym niż obecnie uprawiano warzywa, drzewa owocowe, hodowano drób. Stały tam także dwie latryny.
Upadek ogrodu zaczął się pod koniec XVIII w., kiedy profesorowie w związku z reformą uczelni wyprowadzili się z Collegium Maius. Na początku XX wieku, w związku z budową Collegium Witkowskiego, które zajęło mniej więcej połowę dawnego ogrodu, stał się on zapleczem budowlanym uczelni.
Aranżację ogrodu uzupełniają odrestaurowane XIX-wieczne rzeźby. Trzy z nich przedstawiają profesorów ubranych w togi i birety, choć nie wiadomo, kogo konkretnie  Dwóch kamiennych halabardników strzeże bramy wejściowej
Wejście na teren ogrodu jest możliwe bramą od ul. Jagiellońskiej i furtką od ul Gołębiej, a w czasie największego natężenia ruchu turystycznego także przez Długą Sień z Dziedzińca Arkadowego Collegium Maius.
Prowadzona od 2008 r rewitalizacja ogrodu objęła m in. wymianę podziemnych instalacji, oświetlenie, wytyczenie alejek, aranżację zieleni i budowę systemu automatycznego nawadniania. Prace sfinansowano z budżetu UJ oraz Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.
Otwarcie Ogrodu Profesorskiego było jednym z punktów Święta Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Autor: PAP
Data publikacji: 12.05.2010 r.
Miejsce publikacji: 2