DZIEŁO PIOTRA SKARGI DO REMONTU

W ustanowionym przez Sejm Roku Piotra Skargi rusza remont Domu Arcybractwa Miłosierdzia przy ul. Siennej 5. Konserwatorzy spodziewają się sensacyjnych odkryć.

Arcybractwo Miłosierdzia założył w Krakowie Piotr Skarga w 1584 roku. Słynny jezuita, autor „Kazań sejmowych”, chciał stworzyć instytucję chroniącą ubogich przed wyzyskiem lichwiarzy. W tym celu powołał do życia tzw. bank pobożny, który miał udzielać wszystkim potrzebującym nieoprocentowanych pożyczek. Działalność tej popularnej w Krakowie instytucji przerwały władze komunistyczne dopiero w 1960 roku, powróciła ona jednak pod Wawel po przełomie politycznym 1989 roku, by kontynuować charytatywne dzieło swego założyciela. Długo jednak spory sądowe wokół praw do majątku Arcybractwa, dlatego dopiero w ostatnich możliwe było rozpoczęcie remontów i prac konserwatorskich w należących do niego zabytkach.

W latach 1589–1597 Arcybractwo Miłosierdzia wykupiło średniowieczną kamienicę przy ulicy Siennej 5 i urządziło w niej swą główną siedzibę z pomieszczeniami kancelaryjnymi, magazynami i salą zebrań. Na parterze powstał magazyny na zastawy (tzw. fanty) pod udzielane pożyczki, a na piętrze m.in. reprezentacyjna sala posiedzeń, przyozdobiona w XIX wieku portretami założycieli i dobrodziejów Arcybractwa.

W tym roku rusza remont wnętrz kamienicy przy ul. Siennej 5. Przez dwa najbliższe lata konserwatorzy skupią się na odnowie pomieszczeń parteru. Najcenniejsze z nich to tzw. sala klejnotowa, pełniąca pierwotnie funkcję magazynu, w którym przechowywano drogocenne zastawy pod udzielane przez Arcybractwo pożyczki. W 1693 roku w sali klejnotowej zamontowano specjalnie zaprojektowane i bogato zdobione szafy, a na sklepieniu pojawiła się wykwintna barokowa polichromia. W tym roku konserwatorzy zajmą się odczyszczeniem i odgrzybieniem tego malowidła, natomiast za rok zabiorą się za konserwację mebli. Na rozstrzygnięcie czeka problem konserwacji barokowej posadzki sali klejnotowej, przykrytej przed 1886 rokiem asfaltem, który jest dziś najstarszą tego typu powierzchnią w Krakowie. Konserwatorzy i historycy sztuki skłaniają się do pomysłu pozostawienia posadzki asfaltowej ze względu na jej unikatowość.

Ciekawych odkryć konserwatorzy spodziewają się w bibliotece Arcybractwa. Przeprowadzone w latach pięćdziesiątych XX wieku badania wskazują, że w jednym z pomieszczeń nad  siedemnastowiecznym plafonem może znajdować się szesnastowieczny strop ozdobiony kołtryną, czyli papierową tapetą. Jeżeli okaże się to prawdą, będzie to jedna z najstarszych zachowanych w Krakowie dekoracji tego typu. Żeby ją odsłonić, trzeba będzie zdemontować cenny plafon. Konserwatorzy już myślą o przeniesieniu go do pomieszczenia na pierwszym piętrze kamienicy.

Po zakończonej odnowie Arcybractwo Miłosierdzia zamierza udostępniać pomieszczenia parteru: salę klejnotową będą mogli zwiedzać turyści, a w pomieszczeniach biblioteki organizowane będą odczyty. Prace w kamienicy przy ul. Siennej 5 finansuje Arcybractwo, wspierane w tym roku przez Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa dotacjami w łącznej wysokości 405 tys. zł.

Sejm RP w związku z przypadającą 400. rocznicą śmierci Piotra Skargi ustanowił rok 2012 Rokiem Piotra Skargi.