WYSPIAŃSKI BYŁ TAKŻE ARCHITEKTEM WNĘTRZ. ODNOWIONO JEGO DZIEŁO

Wnętrza Domu Lekarskiego w Krakowie to dowód na wszechstronność talentu Stanisława Wyspiańskiego. Dzięki SKOZK odnowiono zaprojektowane przez autora „Wesela” wnętrza Sali Malinowej.

Pomysłodawcą zaangażowania artysty do urządzenia wnętrz Domu Lekarskiego przy ul. Radziwiłłowskiej 4 był prof. Julian Nowak, prezes Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego, późniejszy premier II Rzeczypospolitej. W 1904 roku Wyspiański zaprojektował całościowy wystrój westybulu, klatki schodowej z witrażami i ozdobną balustradą schodów, sali posiedzeń oraz czytelni i biblioteki. Realizację zakończono w 1905 roku. Powstało jedyne w dorobku Wyspiańskiego wnętrze zrealizowane w pełni według jego zamysłu, wyraz podejmowanych wówczas przez kręgi twórcze zabiegów na rzecz przywrócenia wymiaru artystycznego rodzimemu rzemiosłu użytkowemu zagrożonemu ekspansją wytwórczości przemysłowej.

Wyspiański przypisał poszczególnym pomieszczeniom odrębne kolory dominujące, a następnie dostosował do nich elementy wyposażenia. Sala posiedzeń swą zwyczajową nazwę (Malinowa lub Różana) zawdzięcza czerwieni, którą ozdobiono ściany i która dominuje w zaprojektowanych do tego wnętrza przez Wyspiańskiego mahoniowych meblach z ciemnowiśniową skórzaną tapicerką i mosiężnymi aplikacjami, drzwiach, balkonie galerii oraz polichromowanym fryzie obiegającym strop pomieszczenia. Jaśniejszymi akcentami wyróżniały się w tej przestrzeni jedynie zdobne kilimy, które umieszczono na zapleckach ław rozstawionych na końcu sali, oraz stylizowane na płatki śniegu żyrandole elektryczne.

Historia nie obeszła się z Salą Malinową łaskawie. Szczególnie dotkliwe straty przyniosła doba PRL, gdy wnętrze zastawiono katalogami biblioteki Akademii Medycznej. Wówczas to zamalowano fryz podstropowy, zniszczono część mebli. W 1979 roku w Domu Lekarskim było już tylko 48 spośród 84 oryginalnych foteli audytorium wykonanych w czasach Wyspiańskiego. Do dziś nie wiadomo, gdzie podziały się oryginalne kilimy i stylowe żyrandole. Dopiero w latach osiemdziesiątych XX wieku, przy okazji kompleksowego remontu Domu Lekarskiego, postanowiono przywrócić temu pomieszczeniu zaprojektowany przez Wyspiańskiego wystrój. Odsłonięto wówczas i zrekonstruowano polichromię, odtworzono pozostałą część kompletu zaginionych mebli oraz elementy stolarki drzwiowej i na nowo – według archiwalnych szkiców autora „Wesela” – wykonano żyrandole.

Po blisko trzydziestu latach stan tych zabytków wymagał interwencji konserwatorskiej: m.in. usunięcia zabrudzeń, spękań i przetrać na ścianach oraz bieżącej naprawy mebli, którym dała się we znaki intensywna eksploatacja. Wszystkie te prace wykonano w drugiej połowie 2011 roku dzięki dotacji Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa w wysokości blisko 200 tys. zł. W gmachu przy ul. Radziwiłłowskiej 4 mieści się dziś siedziba Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego oraz kilku jednostek Uniwersytetu Jagiellońskiego, w tym Centrum Języka i Kultury Chińskiej UJ „Instytut Konfucjusza w Krakowie”.